هرس درختان به معنای حدف و قطع کردن شاخه های اضافی ای است که مانع رشد گیاه، نرسیدن مواد غذایی، آب و نور خورشید میشود هرس درخت سیب و یا هر درخت دیگری باید طبق اصول انجام شود این عملیات شامل هرس فرم دهی، هرس باردهی و هرس جوان سازی درخت است.

سیب از جمله میوه های پر طرفداری است که نحوه ی کاشت و هرس آن برای افزایش  بازدهی و کیفیت مناسب محصول مهم است. به طور کلی درختان سیب به ۳ دسته ی درختان پا کوتاه، نیمه پا بلند، و درختان پا بلند تقسیم می شوند.

لزوم هرس درخت سیب

هرس درخت شاخه های اضافی را از بین می برد و باعث میشود درخت به طور کامل در معرض نور خورشید قرار گیرد و مواد غذایی بیشتری از خاک به تنه و شاخه های اصلی برسد که این اتفاق در کیفیت سیب تاثیر بسزایی داشته و میوه هایی درشت تر، خوش رنگ تر، خوش طعم تری را از برداشت خواهید کرد.

 اغلب درختان بخصوص درختان میوه در صورت هرس نشدن، در طول زمان تبدیل به درختان یا درختچه هایی با شاخ و برگ های متراکم خواهند شد که از نظر کیفیت و میزان باروری و شکل ظاهری مناسب نخواهند بود. در این گونه گیاهان شاخه های اضافی مانع رشد همدیگر بوده و دچار پیچیدگی ها و خمیدگی های غیر عادی میشود همچنین به خاطر پر برگی درخت نور کافی به شاخه های اصلی نمیرسد و به تدریج برگ ها و شاخه های میانی خشک شده و درخت تولید محصول کمتری خواهد داشت.

هرس درخت باید به طور صحیح و با روش ها و تکنیک های اصولی انجام گیرد. شاخه های اضافی درختان به عنوان شاخه های بدون بار شناخته میشوند و با جذب مواد غذایی از خاک و نور مانع جذب آن توسط شاخه های بارده میشوند. باغدار باید وسایل لازم جهت این کارمثل اره و قیچی باغبانی را همیشه همراه خود داشته باشد زیرا درختان به طور مداوم نیازمند هرس هستند قطع پاجوش ها، تنه جوش ها و ترک مستلزم زمان خاصی نیست و در صورت نیاز باید انجام شود.

هرس درخت سیب ضرورری است؟

اگرچه درختان سیب هرس نشده در ابتدا محصول و بار بیشتری دارند اما به مرور زمان و ادامه ی هرس نکردن این درخت تعداد میوه های بی کیفیت و با رنگ و اندازه غیر مطلوب در سال های بعد افزایش می یابد. به علاوه هرس نکردن درخت سیب باعث توقف رشد سرشاخه ها و ساقه ها شده و در سال های بعد در تولید محصول مشکلاتی به وجود می آید. برای این کار ابتدا باید هرس کار اطلاعات کافی در مورد نحوه ی رشد درخت سیب اعضای بارده، حد واسط و رویشی را بشناسد.

 ضرورت هرس درخت سیب

 حذف شاخه های خشک شده، مزاحم، آفت زده و شکسته شده برای حفظ سلامت درخت

ایجاد شرایط برای رسیدن نورکافی به تاج درخت و خلوت ساختن نقاط متراکم برای تولید محصول مرغوب تر

حذف شاخه های پیر و رشد شاخه های جوان تر جهت بالا بردن قدرت باردهی

محدود کردن رشد و کوتاهی گیاه برای تسهیل در عملیات سم پاشی و برداشت محصول

جلو یا عقب انداختن باروری و تنظیم گل دهی گیاه         

نکته ی مهم درباره هرس درخت سیب

مهمترین نکته در هرس درخت سیب زمان مناسب برای انجام کار و انجام درست و اصولی آن است که اگر هرس به درستی و به موقع انجام نشود، شاخه های اولیه جوان و باردار شده زود پیر میشوند و منجر به تولید میوه های ریز و نا مرغوب میشود هرس از پیری زود رس درخت جلوگیری میکند.

روش صحیح هرس درختان سیب

در هرس درختان سیب نهال های سال اول کاشت را در صورتی که شرایط فصلی مناسب است باید با قیچی باغبانی سربرداری کرد که ارتفاع آن حدودا ۶۰ سانتی متر است. پیش از برش زدن باید مطمئن باشید که در پایین محل برش حداقل چهار جوانه وجود دارد در غیر این صورت محل برش را بالای جوانه چهارم انتخاب کنید.

در سال دوم در فصل زمستان که فصل خواب درخت است انجام میشود و هنگام هرس قسمت های صورتی که نشان دهنده ی رشد در سال قبل هستند نباید هرس شود و باید شاخه های سیاه را تا یک سوم آن قطع کنید، برش را بالای جوانه ای که به طرف بیرون است بزنید این جوانه در بهار تولید یک شاخه ی جانبی دیگر میکند.

در سال سوم نیز هرس درخت باید در زمان استراحت گیاه مطابق با سال دوم هرس کنید. بخش های صورتی رنگ نباید حذف شوند و بخش های سیاه رنگ تا یک سوم قطع شوند.

در سال چهارم نیز هرس طبق روال سال سوم انجام می شود شاخه های صورتی رنگ بدون آلودگی نباید هرس شوند و شاخه های سیاه تا یک سوم آن قطع میشود.

در سال پنجم درخت سیب به بار می نشیند و فرم اصلی درخت شکل میگیرد میوه ها در به طور جانبی و یا انتهایی بر روی سیخک های ۱ ساله تا ۳ ساله و یا شاخه های و یا بر روی شاخه هایی که سال قبل تولید شده اند تولید میشوند. بعد از سال پنجم هرس به مفدار حداقل خود می رسد و تنها شاخه های پیر، آلوده، اضافی، آفت زده، ضعیف و شکننده هرس میشوند.  

انواع هرس درخت از لحاظ هدف

هرس فرم

این نوع هرس در ۳،۴ سال اول به منظور تنظیم شکل ظاهری گیاه انجام میشود که بسیار مهم و ضروری است چرا که اگر هرس فرم بر روی درخت انجام نشود حالت درخت غیر قابل کنترل بوده و امکان هرس باردهی بر روی آن وجود ندارد.  

هرس باردهی

بعد از هرس فرم برای ایجاد شاخه های بارده، نگهداری آن ها، تنظیم میزان محصول درخت و فراهم کردن شرایط برای تولید محصول با کیفیت مطلوب انجام میگیرد.

انواع هرس درخت از لحاظ زمان

هرس زمستانه

انوع ار هرس پس از ریزش برگ درخت و تا قبل از شروع جوانه زدن انجام میشود.

هرس تابستانه

در دوران رشد و نمو گیاه انجام میشود و روی قسمت های مختلف درخت از جمله شاخه، برگ، ریشه، گل و میوه ی درخت هرس انجام میشود.

هرس شاخه خشک در بین باغداران به دلیل آسان بودن آن، در دسترس بودن و قابل رویت بودن شاخه ها، حداقل ایجاد صدمه به درخت، امکان حذف شاخه های بیمار و آفت زده مرسوم است.

اصتلاحات و واژه های هرس

دارد: دارد که به آن میخچه نیز گفته میشود شاخه ی کوچکی است که به یک جوانه ی چوب ختم میشود. میخچه بعد از تکامل به لامبورد تبدیل میشود.

لامبورد: شاخه ی کوچکی است که یه یک جوانه ی گل ختم میشود.و از تکامل میخچه ایجاد میشود لامبورد بهترین عضو بارده درخت سیب است.

جوانه چوب: یک نوع جوانه ی لاغر است که پس از رشد به شاخه تبدیل میشود.

جوانه گل یا جوانه میوه: این جوانه متورم و نوک آن گرد است و میوه بر روی آن تشکیل می شود.

برندی: شاخه ی ریز، نازک و انعطاف پذیری است که اگر جوانه ی انتهایی آن چوب باشد به آن برندی ساده و اگر جوانه ی انتهایی آن گل باشد به آن برندی تاجدار گفته میشود.

نرک: شاخه بسیار قوی ای است که بر روی شاخه ی اصلی تاج درخت رشد کرده و باعث ضعیف شدن اعضای دیگر میشود.

کورسون: شاخه ی میوه دهنده که اعضای بارده روی آن تشکیل میشود.

بورس: بعد از برداشت اولین میوه از روی لامبورد یا برندی تاجدار عضو بارده به بورس تبدیل میشود.

پنسمان: نوعی هرس سبز

تنه جوش: شاخه هایی روی تنه درخت ظاهر می شوند که باعث تضعیف درخت میشوند.

پاجوش: شاخه های رشد کرده در پای درخت و زیر محل پیوند که معمولا که ناشی از درخت درخت پیوندی است.

نتیجه گیری

هرس درختان ار ملزومات کار باغبانی و کشاورزی است حذف شاخه های اضافه باعث افزایش بازدهی درختان شده و به رشد بهتر آن کمک میکند. هرس درختان باید با توجه به نوع گیاه در وقت و فصل مناسب خود و با تجربه و علم کافی در چگونگی هرس درخت انجام گیرد.

Visits: 913