آیا زمین زراعی را در هر فصلی میتوان شخم زد؟ بهترین زمان شخم زدن زمین چه فصلی است؟ آیا نوع حاک زمین زراعی، گیاه مورد نظر برای کشت و موقیت زمین در شخم زنی تاثیرگذار است؟

شخم زنی یکی از عملیات مهم کشاورزی است انجام آن با ابزار و ماشین آلات پیشرفته شخم زنی انجام میشود شخم زدن زمین در صورت انجام اصولی باعث ازبین رفتن علف های هرز و محصولات باقی مانده بر روی زمین شده ونقش کلیدی در سلامت کلی زمین دارد در این عملیات خاک رویی توسط تراکتور برداشته میشود و خاک نرم و تازه همراه با مواد مغذی برای کشت آماده میشود همچنین این کار برای بالا رفتن کیفیت خاک و محصولات بسیار مهم است که توجه به بهترین زمان شخم زدن زمین و بهترین فصل برای این کار برای بازدهی مناسب اهمیت بالایی دارد.

همچنین بخوانید : آب و هوای مناسب برای کشت توت فرنگی

تعریفی دیگر ازعمل شخم زنی عملیاتی است که خاک را خرد، نرم و برگردان می کند و آن را تا حدودی از وجود علف های هرز رها ساخته و بستر خاک را برای بذر آماده میکند، شخم زدن زمین باعث بهبود شرایط فیزیکی خاک است که شامل نرم و شل کردن خاک، تهویه خاک، از بین کلوخ موجود در خاک، ازبین بردن علف های هرز و بقایای محصولات، شکستن لایه های فشرده خاک و ازبین بردن حشرات و کرم های موجود در خاک است. در گذشته برای شخم زدن زمین از گاو و اسب استفاده میکردند اما امروزه از تراکتورها و ماشین آلات پیشرفته برای این منظور استفاده میشود.  

کدام نوع شخم زن مناسب است؟

نوع موتور این دستگاه ها، امکان نصب ادواتی مثل نهرکن، انواع پمپ ها، گاو آهن، راحتی و سهولت در استفاده از دستگاه و… از عوامل تعیین کننده در کارایی شخم زن ها هستند. این دستگاه باید دارای گارانتی بوده و طراحی ای مطابق با استاندارد های جهانی داشته باشد.

بهترین زمان شخم زدن زمین در کدام فصل است؟

کشاورزان اغلب دراواخر پاییز و اوایل بهار اقدام به شخم زنی زمین خود میکنند که انتخاب این زمان بستگی به نوع خاک، موقعیت مزرعه و نوع کشت و…  دارد.

چرخ های دستگاه شخم زنی

در شخم زن ها از چرخ های آهنی و لاستیکی استفاده میشود چرخ های آهنی به چنگک های شخم زن کمک میکند با سطح خاک درگیری بیشتری داشته باشند و باعث بالا رفتن راندمان کار شخم زنی میشود.

میزان عمق شخم زنی

در اکثر دستگاه های شخم زنی میتوان عمق شخم زنی را توسط یک میله ی کششی که در قسمت پشت موتور تعبیه شده تنظیم کرد. عامل تعیین کننده میزان عمق شخم زنی نوع محصول وبافت خاک است.

شخم زنی در فصل پاییز

از مهم ترین مزایای شخم زنی در این فصل این است که اجازه ی کاشت سریع در بهار را میدهد زیرا در بازه ی زمانی پاییز تا اوایل بهار فرصت بیشتری برای تبدیل و تجزیه مواد عالی در خاک وجود دارد.

کرم ها، حشرات و علف های هرز با زیرو رو شدن خاک در معرض هوای زمستانی قرار گرفته و از بین میروند.

برای جلوگیری از فرسایش خاک پرورش یک محصول زمستانی موثر است به همین دلیل زمین را در فصل پاییز شخم میزنند تا برای کاشت بذر آماده باشد.

در فصل های پاییز و زمستان به دلیل بارندگی های بیشتر، رطوبت بیشتری د رزمین حفظ شده و لایه های بالای خاک پس از مساعد شدن دما موقعیت منلسبی برای کاشت زود هنگام دارند.

پس از کود پاشی مزرعه با انواع کود ها، لازم است زمین را شخم زده و فصل پاییز و زمستان فرصت مناسبی برای ترکیب و یکپارچگی این کود ها با خاک خواهد بود و زمین را برای رشد و نمو بهتر گیاه در بهار آماده خواهد کرد.

شخم زنی در فصل بهار

فصل بهار نیز زمان مناسبی جهت شخم زنی است زیرا در این فصل سرمای زمین از بین رفته و خاک سفت و سخت نبوده و کار شخم زنی را تسهیل می کند. اما بهترین کار این است که یک بار در فصل پاییز و یکبار در فصل بهار زمین را شخم بزنید

نکات مهم در شخم زنی مزارع

در تپه های ساحلی و یا زمین های شیبدار شخم پاییزه مناسب نمی باشد. زیرا این مناطق اغلب دارای زمستان های پر بارش و تند است که بعد از شخم زمین باعث فرسایش خاک میشود.

برای خاک های شنی و زمین هایی که نیاز به شخم زنی سطحی دارند بهتر است کود دهی و شخم زنی بعد از آن در فصل بهار انجام گیرد.

شخم زنی چند هفته بعد از برداشت زمین، میتواند باعث ورود آلودگی ها به خاک شود و باعث رشد علف های هرز جدید تر شده و در زمین باقی بماند.

آمادگی زمین جهت شخم زدن

رطوبت خاک باید معتدل باشد نه خیلی خیس و نه خیلی خشک، خاک در صورت خیس بودن فشره میشود و در صورت خشکی، به دلیل اینکه مواد مغذی قابل جذب برای گیاه محلول در آب هستند در خاک خیلی خشک نمیتواند جذب شود، رشد گیاه را مختل می کند. در نتیجه بهترین حالت زمین برای شخم زنی رطوبت متعادل و به اندازه ی آن است.

مراحل شخم زدن زمین

• تعیین زمان مناسب و هدف از شخم زنی
• یک جهت مناسب برای شروع کار انتخاب کنید و در میانه کار آن را رها نکنید
• عمق های مختلفی در خاک ایجاد و سپس شروع به زیرو رو کردن آن کنید.
• بعد پایان مراحل شخم زنی، برای غنی کردن خاک مقداری کود گیاهی به آن اضافه کنید.

انواع مختلف شخم زنی

شخم اولیه زمین

عملیات خاک ورزی هر فصل زراعی شخم اولیه نام دارد و باید طوری باشد که خاک رویی را جابه جا کرده و خاک موجود در عمق میانی را نیز به هم بزند.

شخم زمین برای ایجاد بستر

این نوع شخم ثانویه برای مسطح کردن زمین هایی که در شخم زنی اولیه ناهمواری داشته اند موثر است. اگر در زمین علف هرز زیاد باشد تهیه ی بستر باید سریع تر انجام شود به این صورت که اگر شخم زنی بعد از رشد علف های هرز انجام شود باعث از بین رفتن آن ها میشود.

شخم زدن بین محصولات

بعد از کاشت محصولات و رشد آن ها، شخم زمین با استفاده از ادوات کشاورزی مانند بیل و بیلچه باعث توقف رشد علف های هرز و ازبین رفتن آن ها میشود.

معرفی انواع تراکتورهای مخصوص شخم زنی

مولدبورد

این تراکتور ها در لبه ی بالایی خود دارای انحنا بوده و توانایی ایجاد منافذ عمیق در داخل خاک را دارند.

دیسک

این تراکتور ها آلودگی را به خوبی پاکسازی کرده و برای زمین های سفت گزینه های بسیار مناسبی هستند.

معکوس

این تراکتور ها از لحاظ ظاهری شبیه مولدبورد است اما حداقل از دو تیغه تشکیل شده که سر پهن تری دارد هر تیغه به طور مجزا یک شیار و یک گودی بر روی زمین ایجاد کرده و به گونه ای نصب میشود که فضای کافی برای کاشت گیاهان وجود داشته باشد.

زیرخاکی

این نوع تراکتور های شخم زن و لایه هایی از مواد درمانی و شیمیایی را خاک میدهند اما قابلیت برگرداندن خاک را ندارند.

چیزل

تراکتور چیزل نیز دارای سری منحنی بوده که بدون برگرداندن خاک آن را عمقی حفر میکند.

نتیجه گیری

انتخاب نوع شخم زن مورنیاز به نسبت نوع خاک و موقعیت زمین و محصول مورد کشت متفاوت خواهد بود تا با توجه به نیاز خود محصول مورد نظر را تهیه نمایید. همچنین قیمت این محصولات با توجه به کارکرد بهینه این ماشین ها بسیار مقرون بصرفه بوده و بسته به نوع آن دارای قیمت های متفاوتی هستند.

بازدیدها: ۱۷۳۱